2e Lezing
Maandag 23 mei 2022
Sprekers: René Daniëls, Ray Lanswyer, Piet Eichholtz
Plaats: AINSI, Lage Kanaaldijk 112-113 Maastricht
Tijd: 19.00-21.30 uur
​
De geschiedenis van de cementindustrie gaat terug tot 1926 toen de Eerste Nederlands CementIndustrie in Maastricht werd opgericht. In 2018 kwam een einde aan de mergelwinning en in 2020 werd de fabriek gesloten. In 2010 heeft de Stichting Ontwikkeling Maatschappij ENCI-gebied (SOME) een Plan van Transformatie opgesteld, Dit plan richt zich op de herbestemming en inrichting van kalksteengroeve, de overgangszone tussen de groeve en het ENCI industrieterrein, het bedrijventerrein zelf en de loskade aan de Maas. De afwerking en inrichtingvan de groeve zijn inmiddels voltooid. De groeve is overgedragen aan Natuurmonumenten. De overgangszone biedt uitzicht op de lager gelegen groeve. In het Plan van Transformatie is deze zone een ontmoetingszone met horeca en andere publieke functies.
Overeenkomsstg het Plan van Transformatie zal op het bedrijventerrein een centrale allee aangelegd worden als ontsluiting voor aanliggende kavels. Hierbij werd uitgegaan van bedrijven categorie 5, zware industrie. Voor de aanleg van de centrale ontsluiting moet oven 8 en ondersteunende gebouwen gesloopt worden. Onderdelen van het oorspronkelijke PVT staan nuter discussie. Denk hierbij aan het besluit van een complete stillegging en verkoop van de fabriek (waar deze eerder deels in bedrijf zou blijven) en de stikstofproblemaEek, die soortgelijke zware industrie op de plek, dichtbij Natura 2000 gebied moeilijk maakt. Ook is er roep om de landschappelijke, cultuur en architectuurhistorische waarden van het gebied beter te verankeren in een aangepast PvT. Dit vraagt om hernieuwde afspraken, om nieuwe ideeën enhet vraagt om toekomstbeelden.
​
TOPOS wil de complexheid van het transformatie proces in 2022 in drie lezingen een podium bieden. Voor de inhoud en proces wordt verwezen naar de website van TOPOS. In de lezingen wordt uitgebreid ingegaan op de intrinsieke waarden van zowel het fabrieksterrein als het omringende landschap. Aanleiding van deze gecombineerde aanpak berust op het onlosmakelijk verband tussen de delfstoffenwinning vanmergel (kalkbasis) en het kalklandschap; beiden zijn uniek in hun soort en verdienen bescherming (status) en kunnen zo het fundament vormen voor beleid.
Na de waardenstelling van de eerste lezing, wordt op 23 mei richting gegeven aan inhoud en proces met visies en voorstellen, die leiden tot een duurzame en integrale aanpak van het ENCI gebied met een aantrekkelijke positie in de Euregio. De vernieuwende aanpak wordt gecompleteerd met een economische benadering gebaseerd op waarden, participatie en eigen kracht.​
1e Spreker René Daniëls is gebiedsregisseur.
Hij groeide op in Twente en studeerde aan de Technische Universiteit Delft Architectuur en Stedenbouw. Hij werkte voor een aantal gemeenten Groningen, Maastricht, Nijmegen en was projectleider o.a. voor de Kop van Zuid (R’dam), Drechtoevers en het Eilandje Antwerpen waar hij ook een 6 tal jaren Stadsbouwmeesterwas. Verder was hij adviseur van de Emscher Genossenschaft en van de stad Bonn. Zijn kernactiviteiten in Buro5 Maastricht, waar hij directeur was, lagen in strategische visies, conceptontwikkelingen, masterplannen, ruimtelijke uitwerkingen van landschap, stedenbouw en infra. Hij was docent op een aantal Hogescholen en Universiteiten. René Daniëls inspireert door voorbeelden van transformatie van oude industriële gebieden elders te belichten in relatie tot onder andere delfstoffenwinning; de effecten op stedelijk en landelijke gebieden krijgen daarbij extra aandacht. Als climax van zijn betoog wordt de positie van het ENCI gebied binnen de Euregio aan de orde gesteld.
2e Spreker Ray Lanswyer (geb. Roermond 1947)
Is afgevaardigde van ‘Erfgoedvereniging Heemschut, afdeling Limburg’ en stedenbouwkundige met specialisatie cultuurhistorie (beschermde stads-en dorpsgezichten). Zijn werkveld richt zich op ontwikkelingsplannen, stadsvernieuwing, bestemmingsplannen, beeldkwaliteitsplannen en welstandnota’s. Voorheen was Ray Lanswyer adviseur bij een groot aantal steden en dorpen, zoals; Terneuzen, Alkmaar, Middelburg, Schiedam, Gorinchem, Kampen, Sneek, Den Bosch, Leiden, Gent, Antwerpen, Liedkerke en Maastricht (Trichterveld).
Ray Lanswyer levert ideeën met betrekking tot het ENCI-terrein. Het gaat daarbij vooral om het uitlokken van discussie over de gewenste toekomst van het fabrieksterrein en de groeve. Ray zal, vanuit een globale inschahng van de problematiek, enige denkbeelden aandragen met betrekking tot de vele plekken en onderdelen van het gebied. Voor een integrale aanpak zal hij het ENCI-gebied bij de omgeving betrekken.
3e spreker Piet Eichholtz
Piet Eichholtz professor in Real Estate & Finance aan de Universiteit Maastricht. Hij heeft meer dan 150 academische publicaties op zijn naam, vooral over duurzaamheid, woningmarkten en vastgoedbeleggen. Hij heeft praktische ervaring opgedaan met posities bij het ABP en bij NIB Capital, en was medeoprichter van Global Property Research (1996), Finance Ideas (2004) en GRESB (2011). Hij is lid van de beleggingscommissiesvan het Bedrijfspensioenfonds voor de Bouw, de Elisabeth Strouven Stichting, en het BPD woningfonds. Piet Eichholtz belicht de economische kant vande ENCIherbestemming: hoe kunnen we daar iets moois van maken zonder al te veel op de subsidiepot te leunen? En dat alles met behoud van al het moois dat het ENCI-fabrieksterrein te bieden heeft.