De Victor de Stuersprijs werd in 2025 na enkele jaren pauze opnieuw ingesteld, met een vakjury onder leiding van architect Jo Coenen. Uit circa vijftig recente Maastrichtse bouwprojecten werden negen genomineerden geselecteerd. Na inhoudelijke bespreking en een stadsronde bleven vijf projecten over die grondig werden beoordeeld. De jury concludeerde dat twee projecten zó uitblonken in vakmanschap, samenwerking, ruimtelijke kwaliteit en betekenis voor de stad, dat zij ex aequo de prijs verdienen. Deze keuze werd na afstemming met het TOPOS-bestuur unaniem vastgesteld.
In de zomer van 2025 werd door het bestuur van de stichting TOPOS beslist om de Victor de Stuers prijs voor het beste bouwwerk in Maastricht na een pauze van enkele jaren opnieuw te installeren en werd daartoe voor deze gelegenheid de Jury samengesteld : respectievelijk Jo Coenen als voorzitter , René Holten als prijswinnaar 2019 voor de Andrieskapel , arch Tom Frantzen , voorzitter van de welstands- monumenten commissie van Maastricht en dr Sofie De Caigny , hoofd Collectie van het Nieuwe Instituut te Rotterdam.
Voorafgaand aan de jurering werd door een voorbereidings team een selectie van 9 projecten aangereikt. Architect -stedenbouwkundigen Chris Vanderheyden, Marion Pieters en Guy Cleuren maakten ondersteund door twee toegewijde studenten van de Hogeschool Zuyd een afgewogen keuze uit een keur van een vijftigtal voorgedragen projecten die in de afgelopen 5 jaren in Maastricht gerealiseerd werden en als zodanig aan de jury voorgedragen.
Deze vijftig projecten liepen uiteen van stedenbouwkundige plannen zoals gebiedsontwikkelingen of gebouw ensembles, architectonische hoogstandjes van nieuwe kantoren, woningen of villa’s tot en met monumentale en landschappelijke reconstructies of bijzondere objecten in de openbare ruimte.
Zo ook waren de genomineerde 9 projecten veelkleurig en daarom begon de jury met een inhoudelijke kennismakingsronde waarin ieder lid door de voorzitter gevraagd werd sterke en zwakke punten in de projecten met argumenten te belichten. Na een gedegen discussie formuleerde de voorzitter de gezamenlijke conclusie dat vier projecten moesten afvallen. Het betrof de projecten La grande Suisse, Memorial Cube , Resto Bar MAMA en The Void die bij de juryleden in vergelijking met de overige projecten minder inspireerden echter meer vragen dan antwoorden opriepen.
Vervolgens maakte de jury een ronde door de stad om de resterende projecten nader te bekijken en ter plekke uitgebreid te becommentariëren. Het werd een tocht langs de vijf projecten te beginnen bij Miller II vervolgens via Blanche Dael en Sphinxtuin in het Sphinxgebied langs het Polverpark cq Klevarie en de Vief Köp . Tenslotte en omdat het in de eerste ronde veel stof tot discussie opriep, werd ook het project The Void bezocht
In de loop van de avond passeerden opnieuw de voor en tegen argumenten de revue. In een levendige discussie concludeerde de gezamenlijke jury dat vanwege gegronde argumenten twee gegadigden ex aequo zouden moeten landen . Omdat het reglement anders voorschrijft schorste Jo Coenen als voorzitter de vergadering en ging eenieder huiswaarts. Na zijn afstemming met het TOPOS bestuur en op basis van nader onderling overleg kon de jury enkele dagen nadien in een laatste ronde unaniem voor toekenning van de prijs aan twee teams voor de twee beoogde objecten kiezen.
Miller II
Miller II is vakkundig ingebed en werkt in eerste instantie op afstand goed als stedenbouwkundige echo van de er tegenovergelegen zestiger jaren flatjes. Dankzij de fraai gedetailleerde baksteengevels staat het gebouw als een huis pal naast het inmiddels achter nieuwe heuvels verscholen klassiek modernistische en fraaie schoolgebouw van architect Boosten. Om deze gewaarwording goed te doorgronden besloot de jury de route over de snelweg te nemen maar werd ter plekke enigszins teleurgesteld bij het zien van het sculpturaal vormgegeven overhoekse scharnierpunt en entreepartij die binnen de schaal van dat enorme moment verliest omdat daar plots het opgeroepen ambitieniveau verdwijnt. De jury ziet de resultaten van een gevecht voor realisatie van enkele bijzondere details zoals bij de balkons en de doorvalbeveiliging die kennelijk met weinig financiële middelen gemaakt moesten worden.Naar aanleiding van de terplekke gevoerde discussie vond de jury tenslotte drie kwesties doorslaggevend: duurzaamheid, opdrachtgeverschap en vakmanschap. Er is hier sprake van ontwerpkracht en het ware vakmanschap waarbij de makers veel uit het vuur hebben proberen te slepen misschien door een stimulans vanuit de opdrachtgever of vanuit het budget of vanuit de gezamenlijk ambitie.
Blanche Dael
Een bezoek aan Blanche Dael werd voor de jury een ware ontdekkingstocht omdat het concept van het gebouw diverse facetten kent en daardoor veel te bieden heeft.
De stedenbouwkundige positionering op twee hoogte peilen met hun interne verbindingen en aansluitingen op de omgeving , de compositie en opbouw uit twee verschillende gebouwdelen , de uitgekiende functionele organisatie en programmering , de gewaagde transformatie en de sporen van de tijd, de toegepaste materiaal keuze bijpassende detaillering en opgeroepen stemming.
Na een levendig gesprek over de overrompelende indrukken en niet alledaagse resultaten van de uitwerking van de vele facetten constateerde de jury unaniem dat hier sprake is van een zeldzaam meesterwerk dat slechts kan voortkomen uit de voorbeeldige samenwerking tussen een inspirerende opdrachtgeversfamilie en een bedreven architect .
Sphinxtuin
Eenzelfde positieve ervaring had de jury bij het bezoek aan het ingetogen groen wit gekleurde bakstenen wooncomplex dat uitmunt in helderheid en innovatieve oplossingen niet schuwt . Gelegen aan de rand van het plangebied Sphinxs waardeert de jury de ingestoken koers om als compensatie voor het gebrek aan voldoende groen in de enge straten in samenspraak met haar toekomstige bewoners en in combinatie met de plannen voor Les Mouleurs één grote weelderige binnentuin aan te leggen . Reeds enkele jaren na realisatie is dit de grote eyecather en aantrekkingskracht van het CPO wooncomplex . Bovendien stoot de jury In de plinten van het complex op de bijzondere kwaliteit van het veelgeprezen maar zelden goed gedetailleerde open en flexibele woonconcept dat onverwachte woonsituaties oplevert . Het is een verademing te mogen constateren dat naast de bruikbare standaard woningindelingen deze uitzonderlijke woonsituaties bij gratie van het collectief particulier opdrachtgeverschap in Maastricht gerealiseerd werden .
Het Klevarieterrein
Het Stedenbouwkundig idee voor het Klevarieterrein bestaat al jaren en reikte reeds in 2016 de victor de stuersprijs uit aan architect Han Westelaken van Architecten aan de Maas voor het Atriumgebouw .
Het is een ontspannen plan dat met een aantal mooie incidenten de historische context soepel opneemt en dat met haar fraaie contextuele en structurele opzet inmiddels deel uitmaakt van vele bekende stadsgezichten zoals zicht op de torens van de Servaas- en st Janskerk en het aangrenzende stadspark .
Het plan voor de openbare ruimten voorziet in afwisselend kleine intieme en grote wijde ruimtes . Het is juist deze afwisseling die het mogelijk maakt dat zowel bestaande als nieuwe bouwdelen , zowel kleinschalige als grootschalige gebouwen in het totale plan passen . De jury werd met name overtuigd door de bijzondere ruimtelijke kwaliteiten en het woongenot op het voorheen vergeten maar inmiddels zeer geliefde stadsdeel . Dankzij een zeer uitgewerkt stedenbouwkundig beeldkwaliteitplan verloor het particuliere initiatief ook na wisselingen in de opdrachtgevende partijen geenszins haar betekenis. Juist door de bezielende en verfrissende inspiratie van jongere stakeholders won het gedurende de jaren zienderogen aan kracht .
Omdat het palet van ontwerpen in de loop der jaren vergroot werd waardeert de jury naast de architectonische hoogstadjes zowel de functioneel- organisatorische als de historisch- landschappelijke realisaties en werd dankzij het stedenbouwkundige vergezicht en het continue initiatief een voorbeeld voor de ruimtelijke kwaliteitsverbetering van de binnenstad van Maastricht.
De vijf köp
Een zeer historisch beladen project is de restauratie van het ingestorte onderdeel van de vestingwerken heeft een zeer verrassende uitkomst zowel exterieur als belangrijk onderdeel van een lange en aantrekkelijke wandelroute als interieur waar het door middel van een vernuftige samenvoeging van oude en nieuwe bouwonderdelen de bezoekers een bijzondere ervaring bezorgt en door een gebouwde vertelling de geschiedenis van Maastricht leesbaar gemaakt wordt. De jury looft unaniem de stad Maastricht voor haar voorbeeldig initiatief na de instorting en haar opdrachtgeverschap bij het tot de verbeelding sprekende resultaat van de gecompliceerde restauratie en nieuwe invulling waar de architect een hoogstandje restauratie architectuur leverde .
